Νευροορθοπαιδική
Τι είναι και με τι ασχολείται η Νευροορθοπαιδική;
Η νευροορθοπαιδική ασχολείται με την αντιμετώπιση όλων εκείνων των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν στο μυοσκελετικό σύστημα οι νευρολογικές και οι νευρομυϊκές παθήσεις. Οι ασθένειες αυτές επηρεάζουν τη λειτουργία των μυών και οδηγούν σε λειτουργικά προβλήματα (μείωση της κινητικότητας των αρθρώσεων) που αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα θα προκύψουν δομικά προβλήματα (μόνιμη μείωση του εύρους κίνησης των αρθρώσεων).
Στη νευροορθοπαιδική, η πηγή του προβλήματος ή αλλιώς, η βασική αιτία του προβλήματος (οι νευρολογικές ασθένειες) συνήθως δεν μπορεί να θεραπευτεί η μπορεί να αντιμετωπιστεί σε μικρό βαθμό μόνο. Σκοπός τη νευροορθοπαιδικής είναι η βελτίωση της λειτουργικότητας της κίνησης και η βελτίωση της στάσης των „περιοχών“ που επηρεάζονται από την εκάστοτε ασθένεια (π.χ. πόδι, γόνατο, ισχίο, χέρι, αγκώνας κλπ.) με τελικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Μία „πιο φυσιολογική“ κατάσταση μπορεί να επιτευχθεί αλλά μία „κανονικότητα“ δεν πρέπει να αναμένεται.
Ποιοι είναι οι στόχοι της Νευροορθοπαιδικής;
Στη Νευροορθοπαιδική, ο βασικός στόχος είναι με τη σωστή κλινική εξέταση και διάγνωση να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής των ασθενών που πάσχουν από κάποιο νευρολογικό νόσημα. Να βελτιώσει δηλαδή:
- Την βάδιση (σε περιπατητικούς ασθενείς).
- Τον τρόπο που κάθονται οι ασθενείς.
- Τον τρόπο που στέκονται.
- Την αύξηση του εύρους των κινήσεων αρθρώσεων (είτε των κάτω άκρων είτε των άνω άκρων).
- Την γενικότερη βελτίωση της ποιότητας της ζωής.
Ο τρόπος που θα το πετύχει αυτό είναι με τους εξής παρακάτω:
- Με φυσικοθεραπείες, εργοθεραπείες και λογοθεραπείες.
- Με ειδικούς νάρθηκες, ειδικά υποδήματα, ειδικά καθίσματα, ειδικά αμαξίδια μεταφοράς, ειδικούς κηδεμόνες του κορμού και ό,τι άλλο χρειαστεί αναλόγως με την περίπτωση και το κυρίως πρόβλημα.
- Με ενέσεις Botox (botulinum toxin). Η συγκεκριμένη ουσία εγχύεται σε μύες που είναι έντονα συσπασμένοι και περιορίζουν σημαντικά την κίνηση μιας άρθρωσης. Η συγκεκριμένη ουσία βοηθά τους μύες να „χαλαρώσουν“ ώστε με τις φυσικοθεραπείες που θα ακολουθήσουν να ανακτηθεί το εύρος κίνησης μιας άρθρωσης και να διαταθούν οι ρικνωμένοι μύες.
- Με επιμήκυνση μυών για τον ίδιο λόγο που αναφέρθηκε παραπάνω.
- Με τενοντομές ή με τενοντομεταφορές.
- Με οστεοτομίες (ιατρικό κάταγμα).
- Με αρθροδέσεις.
Ποιες είναι μερικές από τις πιο συχνές περιπτώσεις που εμπίπτουν στη Νευροορθοπαιδική;
Α) Εγκεφαλική παράλυση
Η εγκεφαλική παράλυση αποτελεί έναν συνδυασμό συμπτωμάτων, μία ομάδα αλλαγών θα λέγαμε που είναι συνδεδεμένες με διαταραχή της κινητικής ανάπτυξης και της στάσης του σώματος. Τα αίτια μπορεί να είναι:
- Προγεννητικά (γενετικά, λοίμωξη, πρόωρα κ.α.).
- Περιγεννητικά (λοίμωξη, τραυματισμός, όγκος, υποξαιμία κ.α.)
- Μετά τη γέννηση
- Άγνωστα αίτια
Τα νεογέννητα παιδιά ενώ στην αρχή εμφανίζουν μια υποτονία, με την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος επικρατεί συνήθως ο αυξημένος μυϊκός τόνος με την μορφή της σπαστικότητας. Σχεδόν πάντα υπάρχουν και διαταραχές της αισθητικότητας (υπαισθησία, παραισθησία, υπεραισθησία).
Στη βιβλιογραφία υπάρχουν διάφορες ταξινομήσεις της εγκεφαλικής παράλυσης. Το εύρος της εγκεφαλικής παράλυσης είναι μεγάλο και περιλαμβάνει ασθενείς που μπορούν να περπατήσουν, έχουν καλό έλεγχο του κορμού και παρουσιάζουν μόνο κάποια ήπια προσβολή μέχρι ασθενείς που δεν μπορούν να κάνουν σχεδόν τίποτα μόνοι τους και είναι πλήρως εξαρτώμενοι.
Η αντιμετώπιση είναι καθαρά εξατομικευμένη και περιλαμβάνει συνδυασμό των μέτρων που αναφέρονται πιο πάνω.
Β) Αρθρογρύπωση
H πολλαπλή συγγενής αρθρογρύπωση αποτελεί μία συγγενής διαταραχή που χαρακτηρίζεται από πολλαπλές (συνήθως συμμετρικές) άκαμπτες αρθρώσεις που οδηγούν σε σημαντικό περιορισμό της κίνησης. Η συχνότητά της είναι 1:3000 γεννήσεις.
Τα ορθοπαιδικά προβλήματα που θα συναντήσουμε σε περιπτώσεις αρθρογρύπωσης έχουν να κάνουν με „αγκυλωμένες“ αρθρώσεις σε θέσεις κάμψης ή έκτασης (αγκώνες, γόνατα), με εξαρθρήματα ισχίων, με παραμορφώσεις του άκρου ποδός (ραιβοϊποποδία), με σκολιώσεις και με περιγεννητικά κατάγματα λόγω της ακαμψίας των αρθρώσεων.
Γ) Ατελής οστεογένεση
Πρόκειται για μία ομάδα γενετικών διαταραχών που κληρονομούνται είτε με τον αυτοσωμικό επικρατή χαρακτήρα είτε με τον αυτοσωμικό υπολειπόμενο χαρακτήρα. Η ατελής οστεογένεση χαρακτηρίζεται από αυξημένη ευθραυστότητα των οστών (εύκολα συμβαίνουν κατάγματα), χαλαρές αρθρώσεις, μπλε χρώμα στον σκληρό χιτώνα του οφθαλμού, μειωμένη ή ακόμη και απώλεια της ακοής και αυξημένη τάση των οστών να κυρτώνουν.
Η σημερινή ταξινόμηση περιλαμβάνει 13 υπο-τύπους ατελούς οστεογένεσης με τον τύπο I να είναι από τους πιο συχνούς. Σημαντικό ρόλο για την ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών παίζει η δυνατότητα να μπορούν να περπατήσουν.
Γι΄αυτόν τον λόγο σε περιπτώσεις που τα οστά έχουν κυρτώσει σε τέτοιον βαθμό που η βάδιση είναι αδύνατη απαιτούνται οστεοτομίες, ευθυγράμμιση του οστού και σταθεροποίηση με ενδομυελικούς ήλους. Τα κατάγματα των οστών σε αυτούς τους ασθενείς δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ούτε με γύψο, ούτε με την μέθοδο της „πλάκας-βίδες„ καθώς επιδεινώνεται η ήδη υπάρχουσα ευθραυστότητα των οστών αυτών.
Σε επιλεγμένες περιπτώσεις μπορούν να χορηγηθούν επίσης διφοσφωνικά για να αποτρέψουν την πιθανότητα ή την συχνότητα εμφάνισης ενός κατάγματος.
Νευρολογικές, μυϊκές ή νευρομυϊκές παθήσεις που θα επηρεάσουν το μυοσκελετικό σύστημα στην παιδική ηλικία αναφέρονται παρακάτω:
- Εγκεφαλική παράλυση (GMFCS I-V)
- Μυελομηνιγγοκήλη
- Καθήλωση νωτιαίου μυελού – „tethered cord“
- Μυϊκή δυστροφία Duchenne
- Μυϊκή δυστροφία Becker
- Άλλες μορφές μυϊκής δυστροφίας (Emery-Dreifuß)
- Πολιομυελίτιδα
- Νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA)
- Νόσος Charcot-Marie-Tooth
- Αρθρογρύπωση
- Αχονδροπλασία
- Σύνδρομο Down
- Πολλαπλή επιφυσιακή δυσπλασία
- Σπονδυλοεπιφυσιακή δυσπλασία
- Σπονδυλομεταφυσιακή δυσπλασία
- Σπονδυλοεπιμεταφυσιακή δυσπλασία
- Σύνδρομο Larsen
- Οστεοποικίλωση
- Οστεοπέτρωση
- Νεανική οστεοπόρωση
- Ατελής οστεογένεση
- Οστεομαλακία (ραχίτιδα, υποφωσφαταιμία)
- Μουκοπολυσακχαριδώσεις
- Ημιμελική επιφυσιακή δυσπλασία (νόσος Trevor)
- Νόσος πολλαπλών εξοστώσεων
- Νόσος Ollier (πολλαπλά εγχονδρώματα)
- Πολυοστική ινώδης δυσπλασία (σύνδρομο McCune-Albright)
- Νευροϊνωμάτωση (Τύπου 1 – Τύπου 2)
- Προοδευτική οστεοποιός ινοδυσπλασία
- Σύνδρομο Marfan
- Σύνδρομο Πρωτέα
- Σύνδρομο Apert
- Σύνδρομο Poland
- Σύνδρομο Νυχιών – Επιγονατίδας
- Σύνδρομο Rett
- Σύνδρομο Klippel-Trenaunay-Weber
- Σύνδρομο Ehlers-Danlos
- Αιμοφιλία