Αντιμετώπιση Καταγμάτων
Όπως αναφέρθηκε και στη σελίδα μας Παιδοτραυματολογία, η αντιμετώπιση καταγμάτων στον παιδιατρικό πληθυσμό διέπεται από διαφορετικές αρχές από αυτές των ενηλίκων.
Μια καθολική, γενική απάντηση είναι αδύνατη. Οι βασικοί πυλώνες που θα στηριχτεί η αντιμετώπιση ενός κατάγματος θα συνεκτιμηθεί με βάση τους παρακάτω παράγοντες:
- Από τον τύπο και την μορφολογία του κατάγματος.
- Από την ταξινόμηση Salter-Harris (αναφέρθηκε εκτενώς στη σελίδα μας Παιδοτραυματολογία).
- Από την εντόπιση του κατάγματος (στην επίφυση, στην μετάφυση στη διάφυση).
- Από την ηλικία του ασθενούς (τελείως διαφορετική αντιμετώπιση σε παιδιά κοντά στην σκελετική ωρίμανση και σε μικρά παιδιά).
- Από το βάρος του ασθενούς (σε κατάγματα του μηριαίου).
Η αντιμετώπιση των καταγμάτων μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική.
Στη συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνεται η ακινητοποίηση του σκέλους με γυψονάρθηκα ή γυψεπίδεσμο και στην χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνεται η σταθεροποίηση ενός κατάγματος (μετά από ανάταξη συνήθως) με υλικά οστεοσύνθεσης, αναλόγως με την περιοχή και τον τύπο του κατάγματος (βελόνες Kirschner, εύκαμπτοι ενδομυελικοί ήλοι, πλάκα-βίδες κ.α.).
Ο χρόνος παραμονής ενός γύψου εξαρτάται πάλι από το σημείο του κατάγματος και από την ηλικία του ασθενούς.
- Για παράδειγμα το ίδιο ακριβώς κάταγμα στην κνήμη ενός παιδιού 2 χρονών σε 1 μήνα θα έχει επουλωθεί (και πολύ πιθανόν το παιδί να έχει να ξεκινήσει από μόνο του να περπατάει με τον γύψο) ενώ σε ένα παιδί 12 χρονών μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική αντιμετώπιση, καμία φόρτιση του σκέλους για 1,5 μήνα και προσεκτική φόρτιση για άλλον 1,5 μήνα. Η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και η προσέγγιση πρέπει να είναι εξατομικευμένη.
Δεν είναι επικίνδυνο για το παιδί μου να κάνει ακτινογραφία λόγω της ακτινοβολίας;
Καταρχήν να καθησυχάσουμε τους νέους γονείς ότι δεν είναι τόσο επικίνδυνο όσο φαντάζονται. Από τη στιγμή που μία ακτινογραφία είναι καθοριστική για να μας καθοδηγήσει σε μία σωστή θεραπεία, θεωρείται απαραίτητη και πραγματοποιείται παγκοσμίως σε όποια ηλικία και αν απαιτηθεί.
Οι επιπρόσθετες και χωρίς νόημα ακτινογραφίες είναι το πρόβλημα.
Και όταν λέμε πρόβλημα εννοούμε ότι ένα παιδί δεν θα πάθει τίποτα, αλλά δεν υπάρχει λόγος να λαμβάνει ο οργανισμός του ακτινοβολία. Άρα όλα έχουν να κάνουν με το κόστος-όφελος μιας ακτινογραφίας.
Κατανοώντας όμως το άγχος των γονέων και για να εκμηδενίσουμε ακόμη και την παραμικρή πιθανότητα μη σκόπιμης ακτινογραφίας και συνεπώς και ακτινοβολίας, ο ιατρός Δελνιώτης Ιωάννης, μετά από συγκεκριμένο πρόγραμμα στο Essen της Γερμανίας είναι πιστοποιημένος για τη χρήση υπερήχου στις μυοσκελετικές κακώσεις.
Ο υπέρηχος σε περίπτωση μίας κάκωσης και πιθανού κατάγματος μπορεί να μας βοηθήσει:
- Να ανιχνεύσουμε ένα πιθανό κάταγμα ή όχι. Αν όχι τότε οι πιθανότητες να υπάρχει κάταγμα με την ακτινογραφία είναι ελάχιστες και μπορεί (τουλάχιστον σε 1η φάση) να αποφευχθεί μία ακτινογραφία.
- Να ανιχνεύσουμε ένα μικρό κάταγμα (π.χ. δίκην πόρπης στην κερκίδα) και να αντιμετωπιστεί χωρίς καν να χρειαστεί ακτινογραφία.
- Να ανιχνεύσουμε ή όχι, συλλογή υγρού στην άρθρωση του αγκώνα. Αν όχι τότε αποφεύγεται (τουλάχιστον σε 1η φάση) η ακτινογραφία. Αφορά πιθανά ενδαρθρικά κατάγματα στην περιοχή του αγκώνα.
- Ο υπέρηχος δεν αποτελεί οδηγό αντιμετώπισης παρεκτοπισμένων και σύνθετων καταγμάτων. Ο υπέρηχος δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάγνωση εξωαρθρικών καταγμάτων στην περιοχή του αγκώνα.
- Ο υπέρηχος χρησιμοποιείται για να διαχωρίσει αν μία κάκωση θα χρειαστεί ακτινολογικό έλεγχο ή όχι και έχει επιστημονικά αποδειχτεί ότι η χρήση του μείωσε σημαντικά την άσκοπη χρήση ακτινογραφιών. Αποτελεί δηλαδή την αφορμή για να γίνει μία ακτινογραφία ή όχι.
Τα κατάγματα που θα συναντήσουμε στον παιδοορθοπαιδικό πληθυσμό και οι υπηρεσίες μας αναφέρονται παρακάτω:
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων κλείδας και άνω τριτημορίου του βραχιονίου οστού.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων της μεσότητας του βραχιονίου οστού.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση των καταγμάτων της άρθρωσης του αγκώνα (υπερκονδύλια κατάγματα οπίσθιας και πρόσθιας παρεκτόπισης, κάταγμα κονδύλου, κάταγμα έξω επικονδύλου, κάταγμα έσω επικονδύλου, κάταγμα αυχένα και κεφαλής κερκίδας, κάταγμα ωλεκράνου).
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων της μεσότητας του αντιβραχίου.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων του περιφερικού άκρου της κερκίδας.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων της άκρας χειρός.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων του κεντρικού μηριαίου.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων της μεσότητας του μηριαίου (αναλόγως με την ηλικία, τον τύπο του κατάγματος και τα κιλά του ασθενούς).
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων της άρθρωσης του γόνατος (περιφερικό μηριαίο, άνω τριτημόρια κνήμης, κάταγμα κνημιαίου κυρτώματος).
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων μεσότητας και περιφερικού τριτημορίου κνήμης.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων της ποδοκνημικής άρθρωσης.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση καταγμάτων του άκρου ποδός.
- Συντηρητική και χειρουργική αντιμετώπιση αποσπαστικών καταγμάτων.