Αντιμετώπιση Σκολίωσης-Κύφωσης

Για την αντιμετώπιση σκολίωσης πρέπει πρώτα να καθοριστεί ο βαθμός της σκολίωσης και η σκελετική ηλικία του παιδιού (όχι η πραγματική-βιολογική) ή το υπολειπόμενο της ανάπτυξης του παιδιού μέχρι την σκελετική ωρίμανση. Για να γίνει αυτό απαιτούνται ειδικές ακτινολογικές λήψεις της σπονδυλικής στήλης (full spine radiographs) που να περιλαμβάνουν και την λεκάνη.

Μόλις έχουμε αυτές τις εικόνες, μετράμε την γωνία Cobb (βαθμός της σκολίωσης) και το λεγόμενο Risser Sign (εκτίμηση του υπολειπόμενου ανάπτυξης του παιδιού). Επιγραμματικά η αντιμετώπιση μιας σκολίωσης είναι η εξής:

1. Σκολιώσεις <10º : θεωρούνται παρεκκλίσεις του φυσιολογικού και χαρακτηρίζονται ως σκολιωτική στάση. Δεν θεωρούνται σκολίωση. Χρειάζονται παρακολούθηση αναλόγως με το υπολειπόμενο χρονικό διάστημα ανάπτυξης του παιδιού.
2. Σκολιώσεις 10º – 20º : Δεν απαιτείται κάποιος νάρθηκας ή κηδεμόνας. Απαιτείται όμως τακτική παρακολούθηση (ανά 6μηνο) για να εκτιμηθεί αν η σκολίωση επιδεινώνεται ή παραμένει σταθερή. Ειδικά προγράμματα φυσικοθεραπείας, στοχευμένα και „φτιαγμένα“ για σκολιώσεις πρέπει να ακολουθούνται 1-2/εβδομάδα.
3. Σκολιώσεις >20º : Απαιτείται η αντιμετώπιση με ειδικό κηδεμόνα αναλόγως με το ύψος που εμφανίζεται η σκολίωση και τα κυρτώματά της (θωρακικό, θωρακοοσφυϊκό, οσφυϊκό, διπλό κύρτωμα). Οι ώρες και το χρονικό διάστημα που θα πρέπει να φοριέται ο κηδεμόνας θα επεξηγηθούν επακριβώς στους γονείς και στα παιδιά. Απαιτείται τακτική παρακολούθηση (ανά 6μηνο) για να εκτιμηθεί αν η σκολίωση επιδεινώνεται ή παραμένει σταθερή. Ειδικά προγράμματα φυσικοθεραπείας, στοχευμένα και „φτιαγμένα“ για σκολιώσεις πρέπει να ακολουθούνται 1-2/εβδομάδα.
4. Σκολιώσεις >45º : Η αντιμετώπιση αυτής της σκολίωσης είναι κατά κανόνα χειρουργική.

Οι σκολιώσεις κατά κανόνα δεν δημιουργούν πόνο στα παιδιά. Αν ένα παιδί εμφανίζει πόνο στην περιοχή της σπονδυλικής θα πρέπει να αναζητηθεί άλλη αιτία.

Ποιο είναι το πρωτόκολλο αντιμετώπισης της κύφωσης;

Πολλά παιδιά εφηβικής ηλικίας εμφανίζουν μία κυφωτική στάση, σαν να καμπουριάζουν. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα αν πρόκειται για πραγματική κύφωση (κύφωση Scheurmann) ή απλά μία κακή, κυφωτική στάση σώματος. Το πρωτόκολλο διερεύνησης και αντιμετώπισης μίας κύφωσης στην εφηβική ηλικία περιλαμβάνει:

1. Πρόκειται για εύκαμπτη κύφωση ή όχι; Μπορεί το κυφωτικό κύρτωμα να διορθωθεί με αλλαγές της στάσης του σώματος ή όχι;
2. Έχει πόνο το παιδί; Περιπτώσεις της κύφωσης Scheurmann (μη εύκαμπτη κύφωση) χαρακτηρίζονται από επεισόδια πόνου στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης.
3. Μία καλή κλινική εξέταση και ακτινογραφίες της σπονδυλικής στήλης θα μας βοηθήσουν να διαγνώσουμε ή να αποκλείσουμε την πιθανότητα της κύφωσης Scheurmann.
4. Η φυσιολογική γωνία κύφωσης στην θωρακική μοίρα κυμαίνεται από 20º – 45º.
5. Γωνίες κύφωσης >45º με πρόσθια σσφηνοειδή παραμόρφωση 3 συνεχόμενων σπονδύλων είναι ενδεικτικές της κύφωσης Scheurmann.
6. Γωνίες θωρακικής κύφωσης 45º – 55º : Αντιμετωπίζονται με τακτική παρακολούθηση (ανά 6μηνο) για να εκτιμηθεί αν η κύφωση επιδεινώνεται ή παραμένει σταθερή. Φυσικοθεραπείες για βελτίωση της στάσης του σώματος και ενδυνάμωση των μυών της ράχης θα απαιτηθούν ανάλογα και με τα συμπτώματα του ασθενούς.
7. Γωνίες θωρακικής κύφωσης 55º – 75º : Συνιστάται η αντιμετώπιση με ειδικό κηδεμόνα, τακτική παρακολούθηση και φυσικοθεραπείες.
8. Γωνίες θωρακικής κύφωσης >75º: Απαιτείται κατά κανόνα χειρουργική αντιμετώπιση.

Οι περισσότερες περιπτώσεις σκολίωσης και κύφωσης της εφηβικής ηλικίας, εφόσον αντιμετωπιστούν σωστά, δεν θα αποτελέσουν αιτία χρόνιων πόνων στην μέση και στην σπονδυλική στήλη κατά την ενήλικη ζωή. Εξαιρέσεις ίσως αποτελούν μεγάλα κυρτώματα σκολίωσης που εντοπίζονται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ή σημαντική αναστροφή της λόρδωσης της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.