Διόρθωση Ραιβογονίας/Βλαισογονίας
Στο άρθρο αυτό θα επικεντρωθούμε στη διόρθωση ραιβογονίας/βλαισογονίας, η οποία όταν απαιτηθεί είναι σχεδόν πάντα χειρουργική.
Για το τι είναι η ραιβογονία και η βλαισογονία καθώς και τα αίτια αυτών έχουμε αναφερθεί στη σελίδα μας „Παρεκκλίσεις φυσιολογικής βάδισης“.
Παθολογική είναι οποιαδήποτε ραιβογονία πάνω από την ηλικία >2 ετών. Περιπτώσεις ελάχιστης ραιβογονίας μπορούν να αξιολογηθούν ως οριακά φυσιολογικές.Παθολογική είναι η υπερβολική βλαισογονία, η οποία εκτιμάται σε ηλικίες πολύ μεγαλύτερες από αυτές της ραιβογονίας.Για ποιο λόγο κρίνεται επιτακτική η διόρθωση ραιβογονίας/βλαισογονίας αφού το παιδί μου δεν έχει κανένα σύμπτωμα;
Η ραιβογονία και η βλαισογονία αποτελούν γωνιώδεις παραμορφώσεις πέριξ της άρθρωσης του γόνατος και έχουν ως αποτέλεσμα την ανομοιόμορφη κατανομή των δυνάμεων κατά την βάδιση ή τις αθλητικές δραστηριότητες.
Δεν θα προκαλέσουν συμπτώματα πόνου στην παιδική ηλικία αλλά αποτελούν αποδεδειγμένα επιστημονικά (ειδικά η ραιβογονία) προάγγελο της οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο.
Αυτό σημαίνει ότι όσο μεγαλύτερη η παραμόρφωση τόσο σε πιο νέα ηλικία, πιθανόν, θα αρχίσουν τα συμπτώματα πόνου και οστεοαρθρίτιδας στην άρθρωση του γόνατος.
Για ποιο λόγο να γίνει η διόρθωση της ραιβογονίας/βλαισογονίας στην παιδική ηλικία και όχι αργότερα;
Σαφώς και μπορεί να διορθωθεί μία ραιβογονία/βλαισογονία και αργότερα στην ενήλικη ζωή.
Η διαφορά έγκειται στο ότι στην παιδική ηλικία η επέμβαση είναι ελάχιστης επεμβατικότητας εκμεταλλευόμενοι τα σημεία που αναπτύσσεται το οστό, τις λεγόμενες αυξητικές πλάκες. Επίσης στην παιδική ηλικία δεν έχει προλάβει να σχηματιστεί καμία βλάβη της άρθρωσης. Στην ενήλικη ζωή η διόρθωση γίνεται μόνο με οστεοτομίες (έχουν κλείσει δηλαδή οι αυξητικές πλάκες), „σπάμε“ δηλαδή το οστό για να το ευθειάσουμε με τον υπόλοιπο άξονα και αποτελεί μία επέμβαση πολύ πιο μεγάλη και επεμβατική από την μέθοδο που ακολουθείται στην παιδική ηλικία.
Πως γίνεται η διόρθωση ραιβογονίας/βλαισογονίας στην παιδική ηλικία και πότε;
Η μέθοδος που ακολουθούμε είναι η προσωρινή επιφυσιόδεση με μία πλάκα και 2 βίδες (temporary epiphysiodesis with 8-plate). Καθοδηγούμε δηλαδή την ανάπτυξη του σκέλους στη σωστή πορεία, μπλοκάροντας την ανάπτυξη από την μεριά που είναι υπεύθυνη για την πρόκληση της ραιβογονίας ή της βλαισογονίας.
Το αν θα γίνει αυτό στο μηριαίο ή στην κνήμη ή και στα δύο οστά απαιτεί μέτρηση πολυάριθμων γωνιών για να διαπιστώσουμε ποιο από τα δύο οστά είναι υπεύθυνο για την παραμόρφωση.
Το πότε θα γίνει η επέμβαση είναι υψίστης σημασίας καθώς αναφέραμε ότι η επιφυσιόδεση είναι προσωρινή. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα θέλαμε μετά την αφαίρεση της συγκεκριμένης πλάκας να επιστρέψει η παραμόρφωση στην προηγούμενη μορφή της.
Τη μόνιμη επιφυσιόδεση δεν τη συνιστούμε, γιατί πρόκειται για μία τακτική που σταματάμε για πάντα την ανάπτυξη του οστού από τη μεριά που θα επιλέξουμε και σε περίπτωση λάθους υπολογισμού δεν μπορούμε να τη διορθώσουμε ξανά.
Ο υπολογισμός λοιπόν της χειρουργικής επέμβασης γίνεται με βάση το υπόλοιπο της ανάπτυξης του παιδιού και απαιτεί επίσης προσδιορισμό της σκελετικής ηλικίας και όχι της βιολογικής (πραγματικής) ηλικίας. Συνήθως είναι κοντά (αλλά όχι πολύ κοντά) στην σκελετική ωρίμανση.
Τι πρωτόκολλο ακολουθείται μετά το χειρουργείο;
Μετά το χειρουργείο ο ασθενής επιτρέπεται να βαδίσει στον βαθμό που αυτός αισθάνεται καλά, ασφαλής και δεν πονάει. Επανέλεγχοι γίνονται σε διαστήματα που θα επεξηγηθούν στην οικογένεια και προγραμματίζεται η αφαίρεση της πλάκας όταν το πόδι κλινικά ευθειαστεί αλλά μια ο άξονας ακτινολογικά ευθειαστεί. Σε περιπτώσεις που ο άξονας ευθειάστηκε αλλά το παιδί έχει ακόμη χρόνο ανάπτυξης αφήνουμε την πλάκα λίγο παραπάνω, ώστε να δημιουργήσουμε μια υπερ-διόρθωση, ώστε μετά την αφαίρεση αυτής, το υπόλοιπο της ανάπτυξης του παιδιού θα φέρει αυτήν την υπερ-διόρθωση στο σωστό σημείο.
Παράδειγμα φυσιολογικού άξονα του κάτω άκρου. Η γραμμή από το ισχίο μέχρι την ποδοκνημική πρέπει να διέρχεται από το κέντρο του γόνατος.
Παράδειγμα βλαισογονίας που μετά την τοποθέτηση της πλάκας στο σωστό σημείο (8-plate), ο άξονας ευθειάστηκε.
