Botox στην Παιδο-Ορθοπαιδική

Το Botox στην Παιδο-Ορθοπαιδική (ή καλύτερα στην Νευρο-Ορθοπαιδική) χρησιμοποιείται όλο και πιο συχνά, σε όλα τα μεγάλα παιδο-ορθοπαιδικά κέντρα του κόσμου.

Οι κύριες εφαρμογές του είναι σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση και σε παιδιά με βάδιση στις μύτες των ποδιών.

Πάμε πρώτα να δούμε τι είναι το Botox και πως ακριβώς λειτουργεί.

Botox στην Παιδο-Ορθοπαιδική – Τρόπος λειτουργίας

Το γνωστό σε όλους μας Botox (κυρίως από την αισθητική ιατρική) είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από το βακτήριο Clostridium Botulinum.

Για να συσπαστεί ένας μυς, εκκρίνεται στη νευρομυϊκή σύναψη μία ουσία που λέγεται ακετυλοχολίνη. Το Botox λοιπόν (ή στα ελληνικά βοτουλινική τοξίνη) δρα ακριβώς σε αυτό το επίπεδο και μπλοκάρει την απελευθέρωση της ακτετυλοχολίνης. Άρα μπλοκάρει και το „σήμα“ για να συσπαστεί ο μυς και μειώνει τον αυξημένο τόνο ενός μυός.

Botox στην Παιδο-Ορθοπαιδική – Οφέλη

Οι ενέσεις Botox χρησιμοποιούνται κυρίως σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση και σε παιδιά που βαδίζουν στις μύτες των ποδιών.

Είναι γνωστό ότι παιδιά με εγκεφαλική παράλυση εμφανίζουν αυξημένο μυϊκό τόνο. Συνεπώς διάφορες αρθρώσεις βρίσκονται καθηλωμένες ή είναι „σφιχτές“ σε μια συγκεκριμένη θέση. Για παράδειγμα οι ενέσεις μπορούν να γίνουν:

• Σε μύες που είναι υπεύθυνοι για το γεγονός ότι ένα γόνατο δεν „ανοίγει“ ή δεν „κλείνει“.
• Σε μύες που είναι υπεύθυνοι για το γεγονός ότι το ισχίο (ο γοφός) βρίσκεται σε προσαγωγή και δεν „ανοίγει“.
• Σε περιοχές που είναι υπεύθυνες για το γεγονός ότι ο αγκώνας δεν ανοίγει ή το μεγάλο δάκτυλο των χεριών βρίσκεται σε προσαγωγή και δεν ανοίγει.
• Σε μύες που είναι υπεύθυνοι για το γεγονός ότι η ποδοκνημική και ο άκρος πόδας είναι σε ιπποποδία. Υπάρχει δηλαδή ρικνωμένος ή σφιχτός αχίλλειος τένοντας.

Τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από αυτές τις ενέσεις είναι:

• Βελτίωση του εύρους κίνησης της άρθρωσης.
• Αποφυγή μόνιμων ρικνώσεων που διορθώνονται μόνο με το χειροργείο.
• Καθυστέρηση ή και αποφυγή χειρουργικής αντιμετώπισης.
• Αποφυγή εξαρθρήματος του ισχίου.

Στις περισσότερες περιπτώσεις μετά τις ενέσεις Botox θα απαιτηθεί η διενέργεια φυσικοθεραπειών ή ειδικών ναρθηκών ώστε να διατηρηθεί το εύρος κίνησης που θα κερδίσουμε.

Με ποιους τρόπους μπορεί να χορηγηθεί το Botox στην Παιδο-Ορθοπαιδική;

Οι ενέσεις Botox μπορούν να χορηγηθούν με έναν από τους παρακάτω τρόπους:

• Ανατομική προσέγγιση: Ο ιατρός σας θα χορηγήσει απλά τις ενέσεις στους εκάστοτε μύες, χωρίς απεικόνιση για την πορεία της βελόνας και την τελική θέση της έγχυσης του φαρμάκου.
• Προσέγγιση με ηλεκτρομυογράφημα: Η χορήγηση των ενέσεων σε αυτήν την περίπτωση θα γίνει με την χρήση του ηλεκτρομυογραφήματος, όπου και ο μυς συσπάται όταν η βελόνα είναι στη σωστή της θέση.
• Προσέγγιση με υπερηχογράφημα: Ο ιατρός χρησιμοποιεί υπέρηχο για να βλέπει ταυτόχρονα τους μύες αλλά και την πορεία της βελόνας καθώς και την τελική της θέση, ώστε να εισαχθεί το Botox ακριβώς στο σημείο που μας ενδιαφέρει.

Προσωπική μας επιλογή είναι η χορήγηση ενέσεων Botox υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Η χρήση του υπερήχου αποτελεί ό,τι πιο σύγχρονο. Μας δίνει την δυνατότητα να παρακολουθούμε και να χορηγούμε την ένεση ακριβώς στο μυ που θέλουμε να „πετύχουμε“.

Ειδικά σε κάποιες περιοχές που βρίσκονται πολλές μυϊκές ομάδες (π.χ. στον πήχυ/αντιβράχιο) είναι αδύνατον να είναι κάποιος σίγουρος για το που ακριβώς βρίσκεται η βελόνα κατά την διάρκεια της ένεσης. Ο υπέρηχος μας δίνει την δυνατότητα απεικόνισης ώστε να τροποποιήσουμε την κατεύθυνση της βελόνας προς το σωστό σημείο.

Ποια είναι η διαδικασία για το παιδί μου, αν αποφασίσω να κάνω Botox;

Η διαδικασία χορήγησης των ενέσεων Botox εξαρτάται και από την ηλικία του παιδιού. Σε μικρότερα παιδιά απαιτείται συνήθως μια ολιγόλεπτη μέθη, καθώς τα μικρά σε ηλικία παιδιά φοβούνται τις ενέσεις και δεν είναι συνεργάσιμα. Σε μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά που μπορεί να είναι συνεργάσιμα, η χορήγηση των ενέσεων μπορεί να γίνει και στο ιατρείο.

Αν δεν απαιτηθεί μέθη μπορεί να χορηγηθεί κάποιο παυσίπονο στο παιδί ή κάποια τοπική αναισθητική κρέμα ή ακόμη και τίποτα. Οι ενέσεις αυτές δεν θεωρούνται επώδυνες. Θα απαιτηθεί όμως καλή αντισηψία της περιοχής στην οποία πρόκειται να χορηγηθεί η ένεση.

Πιθανές επιπλοκές είναι σπάνιες ή ελάχιστες, περιορίζονται τοπικά στο σημείο ένεσης (αν εμφανιστούν) και το παιδί μπορεί την ίδια ημέρα να επιστρέψει στις αγαπημένες του ασχολίες.

Βάδιση στις μύτες των ποδιών και Botox

Η βάδιση στις μύτες των ποδιών παρατηρείται σε πολλά παιδιά. Αν και ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών θα „αφήσει“ αυτό το μοτίβο βάδισης με τα χρόνια, θα υπάρξει ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών που θα συνεχίσει να περπατάει στις μύτες.

Η χορήγηση ενέσεων Botox αποτελεί μια πρακτική που εφαρμόζεται πλέον σε όλα τα σύγχρονα παιδο-ορθοπαιδικά κέντρα του κόσμου. Η βάδιση στις μύτες των ποδιών μπορεί να οδηγήσει ή μπορεί να διαιωνίζεται από έναν σφιχτό ή ρικνωμένο αχίλλειο τένοντα.

Οι ενέσεις λοιπόν Botox χορηγούνται στους μύες της γάμπας (διαιρεμένες σε 3 ή 4 ανατομικές περιοχές) με σκοπό την προσωρινή αποδυνάμωση των μυών αυτών. Μετά πρέπει να ακολουθηθούν κάποιες φυσικοθεραπείες/ασκήσεις ή και να εφαρμοστούν κάποιοι νάρθηκες. Ο τελικός σκοπός είναι να διαταθεί ο αχίλλειος τένοντας και αλλάξει το συγκεκριμένο μοτίβο βάδισης.

• Δεν είναι σίγουρο ότι θα αλλάξει το μοτίβο αυτό βάδισης μετά από την χορήγηση ενέσεων Botox. Επίσης, οι ενέσεις Botox δεν χορηγούνται σαν πρώτη γραμμή θεραπείας. Τα τελευταία όμως αποτελέσματα είναι αρκετά ενθαρρυντικά και για τους λάτρεις των επιστημονικών δεδομένων μπορούν να διαβάσουν το παρακάτω άρθρο, πατώντας εδώ.

Συμπερασματικά

Οι ενέσεις Botox μπορούν να μπλοκάρουν την νευρομυϊκή σύναψη με αποτέλεμα να μειωθεί ο αυξημένος μυϊκός τόνος και η σπαστικότητα των μυών. Ο στόχος είναι να βελτιωθεί το εύρος κίνησης και η λειτουργικότητα της πάσχουσας άρθρωσης. Η βελτίωση αυτή ενισχύεται ακόμη περισσότερο αν εφαρμοστούν μετά από τις ενέσεις, φυσικοθεραπείες ή/και ειδικοί νάρθηκες.

Η βελτίωση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε ευκολότερη μεταφορά ή ορθοστάτιση ενός ασθενούς, σε καλυτέρευση των κινήσεων για καλύτερη φροντίδα και υγιεινή ενός παιδιού καθώς και σε πιθανή καθυστέρηση ή αποφυγή χειρουργείων.

Οι ενέσεις Botox μπορούν να επαναληφθούν μετά από 5 έως 6 μήνες στην ίδια περιοχή. Για την βάδιση στις μύτες των ποδιών τα πρώτα αποτελέσματα είναι αρκετά ενθαρρυντικά αλλά περισσότερες μελέτες απαιτούνται για την επίδραση στο συγκεκριμένο μοτίβο βάδισης.